EVDE VOKAL KAYDI NASIL ALINIR?
Ev stüdyosunda vokal kaydı almak şüphesiz ki profesyonel bir stüdyoda vokal kaydı almaktan daha farklı bir deneyimdir. Evlerde kurulmuş olan stüdyolardaki ekipman çeşitliliği ve oda düzeni gibi çeşitli nedenler vokal kaydına etki edebilme niteliğine sahiplerdir. Bu durumda ev stüdyonuzda bulunan ekipmanlarınız son derece iyi olsalar bile evde olmanızdan dolayı kayıtta çıkabilecek sorunları aşağıda vereceğimiz birkaç tavsiye ile minimuma indirmeniz mümkündür. Eğer siz de evinizde vokal kaydı almak istiyorsanız ve en yüksek performansı nasıl elde edebilirim diye düşünüyorsanız, işte siz evde kaliteli vokal kaydı alabilmeniz için 6 öneri:
Odanın Önemi
Bir ev ortamında vokal kaydı alabilmeyi amaçlıyorsanız, en büyük önceliğiniz doğru odada bulunmak olmalıdır. Çünkü bulunduğunuz odanın akustiği alacağınız kayıtta büyük bir rol oynayacaktır. Örneğin, kayıt yapacağınız oda küçük ise ses odanın içinde daha yakın olarak yansır ve daha az bozulma gerçekleşir. Fakat küçük bir odada vokal kaydı yapmanın dezavantajı sesin ton olarak daha Mid ve Tiz çıkabilmesidir.Odanın içindeki yansımaları kesmezseniz odanın içinde çınlamalar ve bass frekansların büyüdüğünü görebilirsiniz.Eğer büyük bir odanın içerisinde kayıt yapmayı planlıyorsanız, kaydı aldıktan sonra dinlediğinizde odanın geniş olması nedeniyle oluşmuş yankıları fark edebilirsiniz. Her odanın, dolayısıyla her evin akustiği farklıdır bu yüzden olabilecek sorunlardan kaçınmanın iki yolu vardır. Birincisi, her odada kayıt almayı deneyip en iyi performans veren odada asıl kaydı almaktır.En uygun oda koltuk, parde, halı gibi emici materyallerin bulunduğu odalardır. Bu durumda sizi en çok tatmin edecek olan mekân fazla nesnenin bulunmadığı orta büyüklükte olan bir oda olacaktır. İkinci yol ise uzun vadede bu iş ile uğraşmayı düşünüyorsanız en iyi akustiğe sahip odanızı ev stüdyosu haline getirebilir ve çeşitli ekipmanlar ile odanın akustiğini ve yalıtımını vokal kaydı için uygun bir hale getirebilirsiniz.
Mikrofon Seçimi
Vokal kaydını nerede almanız gerektiğini belirledikten sonraki en önemli adımınız kayıtta kullanılacak en doğru mikrofonu seçmek olmalıdır. Kaydetmeyi düşündüğünüz vokalin çeşidine göre mikrofon seçimini yapmanız gerekmektedir. Çünkü teknik olarak vokal türüne göre aldığınız bir mikrofon size maksimum etkiyi sağlayabilir. Aynı zamanda bu demektir ki her zaman en pahalı mikrofonu seçmek, en iyi sonucu almak demek değildir. Oda seçiminde olduğu gibi vokalin sesini önceden dinleyip analiz etmek, vokalin türüne karar vermek ve bu doğrultuda farklı mikrofonlar ile kısa kayıtlar alınarak sizin için en doğru ekipmanı seçmeniz mümkündür.
Mikrofon Kurulumu
Mikrofonu kurarken aklınızda bulundurmanız gereken iki önemli adım vardır: mikrofon ve solist arasındaki mesafe ve mikrofonun açısı. Mikrofonu kurarken mikrofonun diyaframı solistinin dudaklarına bakacak şekilde on axis ve off axis olarak farklı teknikler ile mikrofonlayabilirsiniz.Solist ile mikrofon arasında yaklaşık bir karış mesafe olmalıdır. Genellikle bir karış mesafe uygun olsa da, mikrofon ile solist arasındaki mesafeyi kesin bir rakam ile söylemek mümkün değildir çünkü bu soliste göre değişken bir durum olabileceğinden kısa denemeler yapılarak en uygun mesafe sağlanmalıdır. İkinci adım olan mikrofonu doğru açıda yerleştirmek de mikrofon ile solist arasındaki mesafe gibi değişkendir. Teknik olarak mikrofonun diyaframı solistin dudaklarına bakacak şekilde tam ağızın karşısında durursa buna on axis mikrofonlama denir fakat kayıtta patlamalar yaşanması halinde ağız hizasından biraz daha yukarıda olacak şekilde değiştirilirse patlamalar en az seviyeye indirilebilir. Ağız hizasından 4 parmak yukarıda veya aşağıda duracak şekilde mikrofonu konumlandırırsanız ve mikrofonun açısını yine dudaklara bakacak şekilde ayarlarsanız buna off axis mikrofonlama denir.Hala patlamalar ile ilgili sıkıntı yaşıyorsanız en iyi performans için pop-filtre kullanabilirsiniz. Vokal kaydında patlama var mı diye denemek ve buna göre önlem almak isterseniz b, ç, p, s, t seslerini solistinize söyleterek kontrol edebilirsiniz.
Seviye
Ses seviyesini doğru ayarlamak kaliteli bir vokal kaydı yapmak için en önemli etkenlerden biridir. Aldığınız vokal kaydına göre değişebilir bir durum olduğundan önerim kayıt sırasında ses seviyesinin clip noktasına kadar çıkmamasına özen göstermektir. Bunun nedeni ise, eğer kayıt alırken ses seviyesi Peak noktasına çıkarsa seste bir takım bozulmalar olabilir ve kaydı doğrudan etkiler.Bu sorunlar sonradan düzeltilemez. Vokal kaydını alırken ses seviyesini ekrandan kontrol etmeniz bu tür hatalardan kaçınmanızı sağlayacaktır.Sinyalin en yüksek kısmının -5 db i geçmemesine özen gösterin.
Birden Fazla Kayıt Almak
Evde vokal kaydını en iyi şekilde almak için yukarıdaki adımları yerine getirirken deneme yapmanız gerektiği gibi, her adımı tamamladıktan sonra bile bir kayıt ile yetinmemelisiniz. Size önerim, bir kaydı birden fazla kez tekrarlayıp farklı kanallara yerleştirdikten sonra bu kayıtların en iyi duyulan kısımlarını birleştirirseniz, hayal ettiğiniz kalitede bir iş elde edersiniz.
